Delen:
Volgen:
|
|
Meimaand - Mariamaand
dinsdag, 16 april 2024
Voor katholieken is het een vanzelfsprekendheid: meimaand is Mariamaand. Maar waar komt die devotie in de meimaand eigenlijk vandaan? Hoe is dat gebruik ontstaan? En op basis van welke bronnen?
Middeleeuwen
Met enige goede wil kun je een enkele aanzet aanwijzen in de middeleeuwen, maar van volksdevotie is nog geen enkele sprake. Geleerden wijzen er graag op dat Maria de plaats moest innemen voor allerhande heidense gebruiken. De naam van de maand gaat terug op de Romeinse moedergodin Maia. Zij staat voor vruchtbaarheid, ontluikend leven, liefde.
Rond de eerste van haar maand kenden de Romeinen de Floralia, feesten en spelen ter ere van de bloemengodin Flora. Er kwamen bloemenkransen aan te pas, meisjes die voor de ogen van de verlekkerde toeschouwers in het stadion een striptease opvoerden. Op middeleeuwse afbeeldingen wordt de maand mei geïllustreerd door boeren op het land, bloemen, vogeltjes en ridders te paard die met hun geliefde de natuur intrekken. Wellicht komen daar gebruiken als het dansen rond de meiboom vandaan, en het kiezen van een meikoningin?
Ombuigen
Dit soort praktijken zijn heel lang blijven bestaan. Tot verdriet van de kerkelijke overheden. In 1579 probeert Carolus Borromeus, in zijn bisschopsstad Milaan, de aandacht van de bevolking af te leiden van dergelijke excessen, en ze om te buigen in gebedsstonden voor het Mariabeeld in de kathedraal. Dat sloeg aan. In die jaren heerste juist de pest in Noord-Italië. Zou dat ertoe hebben bijgedragen dat de Mariadevotie een succes werd? In diezelfde tijd organiseerde in Rome Filippus Neri voor de jeugd elke dag van de maand mei een Mariagebedsuur.
Dat gebruik zal met name door de Italiaanse jezuïeten van de achttiende eeuw worden overgenomen en verspreid. Tijdens hun volksmissies in de maand mei houden ze elke dag Mariameditaties. De inspiratie was mede ingegeven door bloei en succes van de zogeheten Mariacongregaties, broederschappen die een bijzondere trouw beloofden aan de heilige Maagd, en dat bezegelden met een riddereed of gelofte.
Mysteries uit het leven van Jezus
De meditatiestof ontleenden zij aan Ignatius’ Geestelijke Oefeningen en borduurden daar op voort. Ignatius geeft aan hoe de bidder kan verwijlen bij mysteries uit het leven van Jezus. Hij doet het voor, als hij stilstaat bij Jezus’ geboorte in de grot:
“Onze-Lieve-Vrouw zien en Jozef [...] en ook het pasgeboren kind Jezus. Ik maak me tot knechtje, onbeduidend en onwaardig, en ik kijk ze aan, aanschouw ze en dien ze waar het nodig is, alsof ik erbij was, met alle achting en eerbied waartoe ik in staat ben. Daarna tot mezelf inkeren om er enig voordeel uit te trekken. [...] Aan het einde houdt men een gesprek [met] de drie goddelijke personen, met Jezus of met zijn Moeder, Onze-Lieve-Vrouw.”
Boekje
Deze dagelijkse meimaandmeditaties werden door de jezuïeten uitgegeven in devotieboekjes. Zo verscheen in 1725 het boekje van pater Dionisi ‘Meimaand Mariamaand’. Het bevat adviezen voor het versieren van een Maria-altaar of een Mariabeeld; het beveelt aan dagelijks de rozenkrans te bidden of de litanie van Maria, en elke dag te beginnen met een goed voornemen. Het beleefde talloze herdrukken.
Dergelijke boekjes vonden hun weg in heel Europa, maar ook in de missiegebieden: Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië. In 1815 en 1822 bevorderde paus Pius VII (+ 1823) deze vorm van volksdevotie door er meerdere aflaten aan te verbinden.
Recente ontwikkeling
Welbeschouwd is de meimaand als Mariamaand dus een recente ontwikkeling in de geschiedenis van het vroomheidsleven. Mooie illustratie van het katholieke geloofsinzicht dat niet alleen de Heilige Schrift, maar ook de traditie vindplaats is van Gods openbaring.
(bron: Dries van den Akker SJ - Ignis Webmagazine)
| | overzicht van bijdragen:
zaterdag, 7 december 2024 | | Guldenmis
| zaterdag, 2 november 2024 | | Sint Nicolaas
| dinsdag, 15 oktober 2024 | | Allerheiligen
| zondag, 29 september 2024 | | Onze Lieve Vrouw van Smarten
| woensdag, 28 augustus 2024 | | H. Wenceslaus
| zondag, 4 augustus 2024 | | Bisschop van de Armen
| woensdag, 24 juli 2024 | | Mgr. Hurkmans 80
| zondag, 30 juni 2024 | | Heilige Birgitta
| zaterdag, 1 juni 2024 | | Hoogfeest HH. Petrus en Paulus
| dinsdag, 16 april 2024 | | Meimaand - Mariamaand
| zondag, 7 april 2024 | | Maria Boodschap
| woensdag, 27 maart 2024 | | Licht van Christus
| dinsdag, 19 maart 2024 | | Feest H. Jozef
| donderdag, 1 februari 2024 | | Vastenoverweging
| dinsdag, 9 januari 2024 | | The Screwtape letters
|
| woensdag, 27 december 2023 | | Maximiliaan Kolbe
| zaterdag, 9 december 2023 | | Johannes van Kenty
| maandag, 27 november 2023 | | Maria Onbevlekte Ontvangenis
| zondag, 12 november 2023 | | Christus Koning
| dinsdag, 24 oktober 2023 | | De Mantel van Sint Maarten
| donderdag, 28 september 2023 | | 150e Geboortedag Mgr. Frans Schraven
| zaterdag, 16 september 2023 | | Kerkleraressen
| vrijdag, 15 september 2023 | | Het feest van Maria Moeder van Smarten
| donderdag, 17 augustus 2023 | | Maria Geboorte
| zaterdag, 8 juli 2023 | | De stilte in
| maandag, 5 juni 2023 | | Juni - Maand van het Heilig Hart
| zondag, 23 april 2023 | | Mei - Mariamaand
| woensdag, 8 maart 2023 | | Vasten?
| vrijdag, 17 februari 2023 | | HH. Perpétua & Felicitas
| maandag, 30 januari 2023 | | HH. Cyrillus en Methodius
| dinsdag, 10 januari 2023 | | Paus Benedictus over de dood
|
| woensdag, 23 november 2022 | | Maria Onbevlekt Ontvangen
| maandag, 22 augustus 2022 | | Franciscus van Assisi
| maandag, 4 juli 2022 | | Bedevaart
| vrijdag, 20 mei 2022 | | Feestmaand juni
| maandag, 9 mei 2022 | | IJsheiligen
| maandag, 2 mei 2022 | | Titus
| vrijdag, 4 februari 2022 | | Veertigdagentijd
| maandag, 10 januari 2022 | | Maria Lichtmis
| donderdag, 6 januari 2022 | | Driekoningen
|
| maandag, 22 november 2021 | | Advent
| maandag, 8 november 2021 | | Christus Koning
| dinsdag, 2 november 2021 | | H. Hubertus
| woensdag, 13 oktober 2021 | | Johannes Paulus II
| woensdag, 29 september 2021 | | Zeeslag bij Lepanto
| woensdag, 15 september 2021 | | Priesterboord
| woensdag, 18 augustus 2021 | | Feest van de Kruisverheffing
| donderdag, 12 augustus 2021 | | Maria Tenhemelopneming
| zondag, 25 juli 2021 | | Vier of vijf broden?
| vrijdag, 16 juli 2021 | | Maria Magdalena
| maandag, 7 juni 2021 | | Bon Camino
| maandag, 17 mei 2021 | | Pinksteren
| dinsdag, 11 mei 2021 | | Hemelvaartsdag
| vrijdag, 23 april 2021 | | Meimaand Mariamaand
| dinsdag, 6 april 2021 | | Vijftigdagentijd
| zondag, 4 april 2021 | | Hij is verrezen!
| dinsdag, 30 maart 2021 | | Chrismamis
| maandag, 22 maart 2021 | | Maria Boodschap
| woensdag, 10 maart 2021 | | Op weg naar Pasen
| woensdag, 17 februari 2021 | | Veertigdagentijd
| woensdag, 13 januari 2021 | | Maria Lichtmis
| maandag, 4 januari 2021 | | Doop van de Heer
| zaterdag, 2 januari 2021 | | Driekoningen
|
| dinsdag, 10 november 2020 | | Advent
| maandag, 28 september 2020 | | Mariafeesten
| maandag, 15 juni 2020 | | Hoogfeesten
| vrijdag, 1 mei 2020 | | Thuis bij Maria
| vrijdag, 3 april 2020 | | Overweging bij Palmpasen
| vrijdag, 21 februari 2020 | | Veertig dagen vasten?
| zondag, 2 februari 2020 | | Valentijnsdag
| maandag, 6 januari 2020 | | Een jezuïet, een benedictijn en een franciscaan
|
| woensdag, 25 december 2019 | | Secret Santa
| dinsdag, 26 november 2019 | | Advent
| woensdag, 20 november 2019 | | Christus Koning
| zaterdag, 9 november 2019 | | Sint Maarten
| dinsdag, 5 november 2019 | | H. Odrada
| vrijdag, 18 oktober 2019 | | Allerzielen
| donderdag, 10 oktober 2019 | | Onze Lieve Vrouw van de Rozenkrans
| donderdag, 12 september 2019 | | Franciscus
| donderdag, 25 juli 2019 | | Vakantie
| dinsdag, 18 juni 2019 | | Sacramentsdag
| zaterdag, 8 juni 2019 | | Pinksteren
| woensdag, 29 mei 2019 | | Hemelvaartsdag
| vrijdag, 17 mei 2019 | | Stemadvies
| woensdag, 24 april 2019 | | Zoete Moeder
| donderdag, 18 april 2019 | | Notre Dame
| zondag, 14 april 2019 | | Goede Week
| donderdag, 7 maart 2019 | | Askruisje
|
| woensdag, 11 juli 2018 | | Een waslijst afgewerkt
| dinsdag, 8 mei 2018 | | Een vlieger vanaf Hemelvaart
| maandag, 26 maart 2018 | | Opstaan in het licht van Pasen
| donderdag, 15 februari 2018 | | Aswoensdag of Valentijnsdag?
|
| woensdag, 6 december 2017 | | Een Coca Cola malloot of het Kerstkind?
| donderdag, 2 november 2017 | | Allerzielen
| maandag, 26 juni 2017 | | Terugblik op mijn priesterwijding
| zaterdag, 20 mei 2017 | | Afscheid
| dinsdag, 25 april 2017 | | Een afbeelding van Christus verscheuren!
| vrijdag, 17 maart 2017 | | Minderheidskerk
| zondag, 5 maart 2017 | | Leen mij
| vrijdag, 17 februari 2017 | | Carnaval
| |
|
|