Katholiek Bommelerwaard

Alem • Ammerzoden • Hedel • Heerewaarden • Hurwenen • Kerkdriel • Rossum • Velddriel • Zaltbommel







Delen:
meld deze pagina op Twitter meld deze pagina op Facebook
Volgen:
link naar de RSS Feed van de laatste nieuwsberichten volg Katholiek Bommelerwaard op Twitter volg Katholiek Bommelerwaard op Facebook

Martinuskerk Zaltbommel

gepubliceerd: maandag, 16 september 2024

Ge­schie­de­nis

Martinuskerk ZaltbommelDe kerk die in 1781 aan de Olie­straat werd gebouwd, had het karakter van een schuil­kerk. Het gebouw was toe­gan­ke­lijk via de Looiersgang.

In het begin van de 19e eeuw waren er plannen om de kerk te ver­gro­ten. De eigenaren van de achter de kerk gelegen leerlooierijen wei­ger­den echter hun grond te verkopen. Daarom werd in 1838 de pastorie afgebroken en de kerk rich­ting de Olie­straat uit­ge­breid. Uit die tijd stamt de een­vou­dige classicis­tische voor­ge­vel, bekroond door een koepeltorentje, Dit alles in de zoge­naamde Water­staat­stijl. Naast de kerk werd een nieuwe pastorie gebouwd.

Een eeuw later (in 1939) was de pa­ro­chie zodanig gegroeid, dat de kerk weer te klein werd. De uitbrei­ding werd gezocht in de breedte. Het voorste deel van de kerk werd ver­vangen door een ruimere bouw met zijbeuken en een nieuwe apsis (halfronde, nis­vormige ruimte aan een kerk).

Ook het interieur van de Bommelse kerk is inte­res­sant. Op­val­lend zijn de muur­schil­deringen in de apsis: Jezus met de twaalf apos­te­len, de weder­komst van de Heer, Jezus voor Pilatus.

Het altaar, van wit marmer en koper, is ge­schon­ken door de pa­ro­chi­anen bij de ver­bou­wing in 1939. Het werd gekocht van het groot­semi­narie te Haaren en werd vervaar­digd in de tweede helft van de 19e eeuw in Antwerpen.

In 1981 is het 200-jarig bestaan gevierd van de St. Martinus­kerk in de Olie­straat. Ter gelegen­heid daar­van is een boekje uitge­ge­ven over de historie van het gebouw en de pa­ro­chie.

Beziens­waar­dig­he­den

Plattegrond Martinuskerk Zaltbommel

1) Piëta in de gedachteniskapelIn de kapel van de een­heid der chris­te­nen hangt een kleine beel­den­groep die de bewe­ning van Christus verbeelt. Deze Piëta is afkoms­tig uit de grote Sint Maartens­kerk (begin 16e eeuw). Lees hier meer over deze kleine beel­den­groep
2)
Christusicoon in de gedachteniskapelChristusicoon in de gedachteniskapel
Sinds 2001 is de kapel ook in gebruik als ge­dach­te­nis­ka­pel. Op de icoon toont Christus een Evan­ge­lie­boek met de tekst: “in het huis van mijn Vader zijn vele woningen”. Rondom de icoon hangen de kruisjes met namen van overle­den pa­ro­chi­anen. De icoon is gemaakt door Zalt­bom­melaar Gerard Homburg.
3) H. Elisabeth van ThüringenBeeld van de H. Elisabeth van Thüringen (* 1207 - † 1231). Dochter van koning Andreas II en Gertrud van Andechs. Elisabeth voegde zich tot de commu­ni­teit van Marburg, stichtte een hospi­taal, zette zich in als voor­beel­dig ver­zorgster van armen en zieken en stierf op 24-jarige leef­tijd aan uit­put­ting.
4) H. AntoniusbeeldHet H. Antonius­beeld is van eind 16e eeuw, lindehout gesne­den, in 2005 gerestaureerd ter her­in­ne­ring aan 350 jaar fran­cis­caanse ziel­zorg in de Bom­me­ler­waard.
5) Maria als Moeder van SmartenBeeld van Maria als Moeder van Smarten, opziend naar het kruis.
6) Schilderij - De Kroning van MariaSchilderij - De Kroning van MariaSchil­derij - De Kroning van Maria. Dit schil­derij was onder­deel van het vroe­gere barokke altaar. Op de oude foto is te zien dat het schil­derij komt uit het in 1939 verdwenen altaar dat weg moest om uitbrei­ding van de kerk moge­lijk te maken.
7) Paneel van de oude communiebankPanelen van de vroe­gere communie­bank (18e eeuw).
  • De opdracht van Jezus in de tempel. Simon met het kind Jezus, Jozef en Maria, met de 2 duiven als offergave.
  • Antonius van Padua, dragende een ciborie met de Heilige Hostie. Ver­vol­gens het verhaal knielde de ezel, liet zijn voe­derbak onaan­geroerd en toonde zo meer eerbied voor zijn baas.
  • Korenaren en brood. Toe­spe­ling op de Eucha­ris­tie.
Deze communiepanelen waren oor­spron­ke­lijk wit geschil­derd. Pa­ro­chi­aan G.P. Homburg, heeft deze prach­tige eikenhouten kunst­werken schoon­ge­maakt en gerestaureerd.
8) Heilig HartbeeldHeilig Hart­beeld. In notulen van de bestuurs­ver­ga­de­ring van 4 juli 1906 staat te lezen: “Door de wel­da­dig­heid van de Weledele Heer H.J. Middendorf te Rotter­dam in staat is gesteld een nieuw tableau in het hoogaltaar aan te schaffen en de beel­den van het H. Hart en van Maria opnieuw te doen polychromeren. Het werk is toe­ver­trouwd aan den Heer Jos Teunissen te Breda en zal opgeleverd wor­den voor 15 au­gus­tus.”
9) Jezus met de twaalf apostelenMuur­schil­dering: Jezus met de twaalf apos­te­len.
10) De wederkomst van de HeerMuur­schil­dering: De weder­komst van de Heer.
11) Veroordeling van Jezus door PilatusMuur­schil­dering: Veroor­de­ling van Jezus door Pilatus.

De muur­schil­deringen zijn in 1942 door Eugene Laudy aan­ge­bracht.
12) Het hoogaltaarHet hoogaltaar, van wit marmer en koper, is ge­schon­ken door pa­ro­chi­anen bij de ver­bou­wing in 1939. Het is afkoms­tig van het groot­semi­narie te Haaren. Het werd in de tweede helft van de 19e eeuw vervaar­digd in Antwerpen. Op de ta­ber­na­keldeur is de verrezen Christus te zien. Verder is op het altaar te zien: de symbolen van de vier evan­ge­lis­ten, het lam op het boek met de zeven zegels (Openb. 5), korenaren en druiventrossen.
13) GodslampGods­lamp, rood en geelkoper, 19e eeuw.
14) DoopvontDoopvont, wit marmer met koperen deksel, 1896.
15) PaaskaarskandelaarIn de paas­tijd staat hier de stan­daard voor de Paas­kaars, geel koper, neo-Romaans, begin 19e eeuw. Ik denk dat het begin 20e eeuw moet zijn.
16) Leze­naar (ade­laar), geel koper, ongeveer 1900. Op de knop de symbolen van de vier evan­ge­lis­ten.
Koperen lezenaarKoperen lezenaarKoperen lezenaarKoperen lezenaarKoperen lezenaarKoperen lezenaar
17) Maria met kindBeeld van Maria met kind. In notulen van de bestuurs­ver­ga­de­ring van 4 juli 1906 staat te lezen: “Door de wel­da­dig­heid van de Weledele Heer H.J. Middendorf te Rotter­dam in staat is gesteld een nieuw tableau in het hoogaltaar aan te schaffen en de beel­den van het H. Hart en van Maria opnieuw te doen polychromeren. Het werk is toe­ver­trouwd aan den Heer Jos Teunissen te Breda en zal opgeleverd wor­den voor 15 au­gus­tus.”
18) Paneel van de oude communiebankPanelen van de vroe­gere communie­bank (18e eeuw):
  • Druiven en wijnpers. Toe­spe­ling op de Eucha­ris­tie
  • Fran­cis­cus van Assisi, geknield voor het kruis, medi­te­rend over de dood.
  • De Heilige Jozef met het kind Jezus.
Deze communiepanelen waren oor­spron­ke­lijk wit geschil­derd. Pa­ro­chi­aan G.P. Homburg, heeft deze prach­tige eikenhouten kunst­werken schoon­ge­maakt en gerestaureerd.
19) Maria met kindMaria met Kind. Dit is een kopie op gipsmor­tel van een gewelf­schil­dering uit de Sint Maartens­kerk. Het ori­gi­neel dateert uit het laatste kwart van de vijf­tien­de eeuw. Deze kopie komt uit de nalaten­schap van Hans Keser.
20) Tweeluik van Sint MaartenEen tweeluik van Sint Maarten, gemaakt door Rob Heijman in 1997, toen her­dacht werd dat Sint Maarten 1600 jaar eer­der was gestorven.
21) Franciscus van AssisiBeeld van Fran­cis­cus van Assisi.
22) Martinus van ToursBeeld van Martinus van Tours, patroon­hei­lige van de kerk.
23) ScheppingsverhaalPanelen van het Schep­pings­ver­haal uit Genesis. De panelen zijn gemaakt door Cornelia Henrica Maria (roep­naam Cor) van Engelen-Hermans, voor meer in­for­ma­tie zie de link naar de eigen web­si­te.
24) PijporgelHet orgel is geplaatst bij de ver­bou­wing in 1838. Het is een werk van Naber uit Deventer, met enkele latere aanpas­singen. Het his­to­risch waarde­volle orgel is in 1989 gerestaureerd.
25) KruiswegstatiesDe 14 kruis­wegs­ta­ties, die rondom in de kerk hangen, zijn geschil­derd rond 1938 door Jozef Maria van de Wiel uit Breda.





 

 

Home

Nieuws

Agenda

Contact

Ik wil

 

Mijn kindje laten dopen
De Eerste H. Communie
Het H. Vormsel
Trouwen
Biechten
Ziekencommunie
Ziekenzalving
Uitvaart regelen
Misintentie opgeven
Meehelpen in de parochie
Inschrijven in de parochie
Adreswijziging doorgeven
Doneren
Een kerk gebruiken

Ik zoek

 

Adressen
Jeugdactiviteiten
Gezinsviering
Parochieblad
Kinderpagina
Catechese
Alphacursus
Koor
Begraafplaats
Misboekje
Op Trefwoord

Vieringen

 

Alle vieringen
Alem
Ammerzoden
Hedel
Kerkdriel
Rossum
Velddriel
Zaltbommel
Doopvieringen
Eerste H. Communie
Vormselvieringen
Ouderenvieringen
Oecum. vieringen
Intenties
Vaste vieringen

Sacrament

 

Doop
Eerste H. Communie
Vormsel
Biecht
Huwelijk
Ziekenzalving
Uitvaart

Algemeen

 

Geschiedenis
Franciscus
Pastoraal team
Bestuur
Pastoraatsgroep
Parochieblad
Adressen
Documenten
Tarieven
Veelgestelde vragen
Links
Sociale media
Privacy
Disclaimer