Vijftigdagentijd

De tijd tussen Pasen en Pink­ste­ren wordt ook wel de Vijf­tig­da­gen­tijd genoemd. Voor joden én chris­te­nen is het een tijd van geloofsinitiatie en ver­die­ping.

Jo­den­dom

Met Pesach (Pasen) gedenken de Joden de uit­tocht uit Egypte. Op de vijf­tigste dag van hun lange tocht naar het Beloofde Land ont­ving Mozes bij de Sinaï de tien gebo­den van het Verbond. Die dag wordt jaar­lijks in her­in­ne­ring gebracht op Sjavoeot, ver­taald als Weken­feest, omdat het precies zeven weken na Pesach plaats­vindt. Die tijdspanne sug­gereert die vol­heid.

De dagen wor­den luidop afge­teld, naar een voor­schrift in Leviticus 23,15-16. Bedoeling is om klaar te zijn, voor­be­reid op het grote moment van de gave van de Tora, het fun­dament van het jo­den­dom. Door Jezus - en daarin was hij niet de enige in de fari­zeeënbewe­ging - wordt de Tora samen­ge­vat als Bemin God en uw naaste zoals uzelf (Matteüs 22,34-40).

Aan de voor­avond van Sjavoeot waken joden de hele nacht door. Ze lezen voor uit de Tora en com­mentaren, met als centrale verhaal dat van Ruth. Na de dood van haar man besloot deze niet-joodse met haar joodse schoon­moe­der mee terug te gaan naar haar land van oorsprong.

Zo werd Ruth een voor­beeld voor al wie het geloof wil aan­ne­men, niet enkel door geboorte, maar uit trouw. Sjavoeot, let­ter­lijk een oogst­feest waarop de eerstelingen van de oogst wor­den opgedragen aan God, is zo ook een feest van geloofsopvoe­ding.

Chris­ten­dom

De Bijbel beschrijft hoe Jezus met Pesach in Jeru­za­lem ter dood werd gebracht. De dagen nadien heerste ver­war­ring onder de leer­lin­gen. Som­mi­gen trokken naar Galilea om hun oude leven weer op te pikken. Er stond hen (en ook andere leer­lin­gen) een bij­zon­dere ont­moe­ting te wachten: met Jezus, die zij heel leven­dig ervaar­den, zodat ze hem herken­den als De Levende.

Het aftellen naar Sjavoeot werd dat jaar een overpeinzen van de gebeur­te­nissen rond Pasen. Wat had Jezus’ kruis­dood te betekenen, het lege graf en de erva­ring dat Hij leefde, anders maar zo reëel?

Die overpein­zing kreeg later vorm in drie grote li­tur­gische feesten: Pasen, Hemel­vaart en Pink­ste­ren. Samen vormen ze de chris­te­lijke vijf­tig­da­gen­tijd. Eigen­lijk zijn het geen drie aparte feesten die gebeur­te­nissen op uit­een­lo­pende momenten zou­den gedenken. Wel leggen ze elk de nadruk op een ander aspect van het Christus­mys­te­rie.

Na de verne­dering van het kruis volgde de verhef­fing van Christus bij God. De dood had niet het laatste woord. De aardse Jezus maakt plaats voor de creativi­teit van de Geest. In de Eucha­ris­tie komen Pasen, Hemel­vaart en Pink­ste­ren overigens telkens weer als één geheel aan bod.

Ook voor chris­te­nen is de vijf­tig­da­gen­tijd een tijd van geloofsinitiatie, precies omdat we dit paas­mys­te­rie blijven over­denken en vieren in ver­schil­lende feesten. Vandaar ook dat tussen Pasen en Pink­ste­ren - in normale omstan­dig­he­den althans - de vormsels en eerste communies plaats­vin­den.

Nu alle van­zelf­spre­kend­he­den door corona­maat­re­ge­len opgeschort zijn, kunnen we ons mis­schien mak­ke­lijker openstellen voor de wer­king van de Geest, die - zoals eens in Jeru­za­lem - verrassend uit de hoek kan komen.

(bron: Lieve Wouters / kerknet.be)