Vragen en antwoorden

Dinsdag 2 oktober - Toelichtingbijeenkomst in Rossum

Over­zicht van vragen, opmer­kingen en inge­ko­men brieven naar aan­lei­ding van de bij­een­komst in Rossum op dins­dag 2 ok­to­ber 2012.

1. Waarom niet alle kerken die uit­ein­delijk dicht moeten tege­lijk sluiten. Je moet met zijn allen een nieuwe kerk zijn c.q. beginnen, dus soli­da­ri­teit in geloof?

De bis­schop heeft in ons geval gekozen voor een gefaseerde en een min­der rigoureuze aanpak. Ook deze keuze heeft nadelen, maar het geeft het pas­to­raal team, de pas­to­raats­groep en het bestuur de kans om gelei­de­lijk naar een nieuwe situatie toe te werken. Het be­ge­lei­den van twee geloofs­ge­meen­schappen is al een hele klus.

2. In plaats van naar deze kerk (Rossum) gaan wij ouderen naar de Vaste Burcht op de 1e vrij­dag en op de 2e maan­dag naar het pa­ro­chie­zaaltje, blijft dit behou­den?

Het behoud van de maan­de­lijkse vie­ring op de Vaste Burcht is logisch. Mis­schien kan de vie­ring van de 2e maan­dag hiermee gecom­bi­neerd kunnen wor­den. Het is aan het pas­to­raal team om oplos­singen te zoeken.

3. Zou het niet moge­lijk zijn dat er in kleinere ruimtes (bij­voor­beeld katho­lie­ke scholen) met regelmaat missen gehou­den wor­den in kernen waar de kerk wordt gesloten?

Het feit dat er voor steeds kleinere groepen missen moeten wor­den gedaan is ook een probleem. Dat lossen we niet op door een kleinere/goedkopere ruimte te gaan gebruiken. We zullen ook moeten proberen mensen over oude pa­ro­chiegrenzen heen, bij elkaar te brengen. Hoe las­tig dit ook is.

4. De kerk en pastorie in Hedel verkeren in rede­lijk goede staat maar is door de monu­menten­sta­tus moei­lijk verkoop­baar, zelfs de ge­meen­te wil niet kopen. Is het moge­lijk tot de datum van verkoop de kapel­func­tie te behou­den, mede van­wege de lage extra kosten voor het open­hou­den van kerk en pastorie?

Als een kerk wordt gesloten loopt een aantal kosten inder­daad door. Dat maakt de keuze ook niet ge­mak­ke­lijk. Toch moet het proces van in­te­gra­tie van geloofs­ge­meen­schappen niet lan­ger wor­den uit­ge­steld. We moeten er een begin mee maken omwille van de toe­komst en levensvat­baar­heid van de pa­ro­chies. Het kerk­ge­bouw van Hedel stort inder­daad niet in, maar bouwtech­nisch zijn er toch een aantal serieuze gebreken. Moeten we daar nog veel geld aan beste­den, als we weten dat we de kerk op termijn niet meer nodig zullen hebben en niet blijvend zullen kunnen onder­hou­den? Is het niet ver­stan­diger om dan nu een beslis­sing te nemen over de toe­komst? De pastorie moet voor de bewo­ning van de pastores eigen­lijk gron­dig wor­den aangepakt (sanitair, elektrici­teit, keuken, verwar­ming etc.). Het bestuur heeft dit tot nu toe niet gedaan, omdat de toe­komst zo onzeker en omdat volgens het beleids­plan de pastores zou­den moeten wonen bij de centrale kerk.

5. Ik pleit voor het behoud van het kerk­ge­bouw te Alem zeker gezien wat hier de laatste 15 jaar aan gedaan is :

• nieuwe toren
• gedeelte­lijk nieuw dak
• nieuwe kerkhof ommu­ring
• nieuwe / opgeknapte pastorie muur

Dit kunt u toch niet zo maar opzij schuiven! Het is een oud gebouw maar wel goed!

Wellicht is dat een van de redenen voor de bis­schop om er een kapel­kerk van te maken. Het gebouw als zodanig zal ook niet ver­dwij­nen. Het is de vraag of de kerk pas­to­raal van belang is voor het ker­ke­lijk leven in de nieuwe pa­ro­chie H. Fran­cis­cus en of we de kerk als kerk kunnen behou­den.

6. De vraag is waarom in Alem niet tweemaal in de maand een mis op zon­dag gedaan kan wor­den. Want naar Alem zullen best pa­ro­chi­anen blijven gaan.

Zie ant­woord bij vraag 3.

7. Voor ons (Rossum-Hurwenen) is dit de tweede maal dat wij dit meemaken, eerst de samen­voe­ging van Hurwenen met Rossum.

Dat is inder­daad pijn­lijk, maar we moeten de pas­to­rale situatie zoals die nu is beoor­de­len (bijv. aantal kerk­gan­gers in de zon­dags­dienst). Ook in ste­den is het al gebeurd dat pa­ro­chi­anen meermalen moesten ver­hui­zen door het opeen­volgend sluiten van kerken in een periode van meer­dere jaren. Dit maakt moedeloos. Om dit te voor­ko­men heeft de bis­schop ook een ver­der­gaand per­spec­tief gebo­den: Kerkdriel en Zalt­bom­mel zullen op termijn open blijven.

8. Ik wil vragen of er een dienst gedaan kan wor­den in de grote zaal van de pastorie of mis­schien in de grote ruimte bij Stork (uit­vaart­cen­trum). Hoe moeten oudere mensen zon­der ver­voer naar een andere pa­ro­chie?

Het is aan het pas­to­raal team om te bekijken wat er nog aan vie­rin­gen (door de week) gedaan kan wor­den en wat ver­stan­dig is. Vie­rin­gen in uit­vaart­cen­tra zou zeer ver­war­rend zijn, omdat er vanuit de pa­ro­chie ook geen uit­vaar­ten wor­den ver­zorgd buiten de eigen kerk­ge­bouwen (uitgezon­derd crematoria in de buurt).

9. Kan er ver­voer gere­geld wor­den voor oudere mensen die geen auto hebben ?

Dit is een van de moge­lijk­he­den. Het zou centraal vanuit de pa­ro­chie gere­geld kunnen wor­den. Mis­schien kent u zelf iemand of biedt iemand zich aan.

10. Waarom is de bis­schop niet zelf geko­men om dit besluit toe te lichten ?

Er was medege­deeld dat de ‘bis­schop’ zou komen op 2 ok­to­ber. De media heeft dit ge­ïnter­pre­teerd als zijnde Hurkmans. Mgr. Mutsaerts is echter verant­woor­de­lijk voor de fusie van pa­ro­chies. Hij werkt namens mgr. Hurkmans. Ook de bis­dom­staf moet onderling taken ver­de­len.

11. Is er ook gedacht om samen met de her­vormde kerk of ge­re­for­meer­de kerk een kerk­ge­bouw te delen ?

Zie ant­woord bij vraag 3.

12. Wat gebeurt er met de kerk en pastorie van Hedel?

Hier­voor zal een herbestem­ming wor­den gezocht. Het wordt als één complex aan­ge­bo­den.

13. Blijft het kerkhof open voor begrafenissen?

De parochiële begraaf­plaatsen blijven in gebruik. Er is op dit moment geen enkel voor­ne­men om de begraaf­plaatsen te sluiten.

14. Wat gebeurt er met de beel­den ? Het Maria­beeld heeft de oorlogsverwoes­ting doorstaan.

Voor de ker­ke­lijke inventa­ris, en zeker voor de li­tur­gische voorwerpen, wordt een herbestem­ming gezocht. Of in een van de andere kerken van de nieuwe pa­ro­chie (zeker voor zaken die hier thuis horen) of in een andere kerk in het bisdom, of daar­bui­ten. De dienst li­tur­gie van het bisdom heeft de zorg voor een goede herbestem­ming van het kunstbezit. Zij krijgen ook aan­vra­gen binnen. Wat betreft het Maria­beeld, dat de verwoes­ting van de vorige kerk heeft overleefd, zal apart nage­dacht moeten wor­den.

15. Waar moeten wij heen? Andere pa­ro­chies zitten niet op ons te wachten.

Het is te hopen dat de andere pa­ro­chies wel op u zitten te wachten, want ook in de kerken die niet sluiten, gaat het niet goed. Het kerk­be­zoek is nergens ‘goed’ te noemen. Het zal nodig zijn dat de kerken die open­blij­ven gastvrij zijn, en dat ze ie­der­een een thuis bie­den, en dat er ge­za­men­lijk wordt opge­trok­ken.

16. Wat gebeurt er met de inventa­ris als de kerk sluit ?

Zie ant­woord vraag 14.

17. Zolang er geen herbestem­ming is voor de kerk in Hedel zou de kerk met minimaal on­der­houd en minimale werk­zaam­he­den toch zolang een kapel­func­tie kunnen hebben, al is het maar voor die ± 5 uit­vaar­ten die er per jaar zijn).

Zie ant­woord vraag 4.

18. Waarom mag uit sociaal ker­ke­lijke gedachte geen (gepast) multi­func­tio­neel gebruik van de kerk­ge­bouwen (40% van de kosten) wor­den gemaakt terwijl er ander­zijds geen reke­ning wordt gehou­den met de sociale functie van het kerk­ge­bouw in een dorp. Waarbij opgemerkt dient te wor­den dat die functie niet kan wor­den op­ge­van­gen door een andere kerk in een ander dorp.

De kerk is gebouwd voor de (li­tur­gie van) de katho­lie­ke ge­meen­schap. Als zodanig heeft het ook een sociale functie in de dorps­ge­meen­schap. Er kunnen bij­voor­beeld oecu­me­nische vie­rin­gen plaats­vin­den met andere chris­te­lijke kerk­ge­noot­schappen. Als bij­voor­beeld de naburige pro­tes­tantse kerk te klein is voor een bepaald uit­vaart, kan er door de bis­schop toestem­ming wor­den gegeven om deze te hou­den in een katho­lie­ke kerk (onder bepaalde voor­waar­den). Er kan een concert wor­den gehou­den dat chris­te­lijk van karakter is en bijdraagt aan de bele­ving en verbrei­ding van het evan­ge­lie. Er kan een ten­toon­stel­ling wor­den gehou­den van chris­te­lijke kunst. Maar steeds staat het gebouw als katho­liek gebouw ten dienste van de ge­meen­schap. Multi­func­tio­neel gebruik is ongewenst en schept ver­war­ring. De kerk is principieel niet een gebouw dat verhuurd kan wor­den.

19. De pre­sen­ta­tie is een hel­dere en dui­de­lijke uiteen­zet­ting. Jon­ge­ren zijn hier van­avond niet. Hoe denkt men die te bereiken ? Nu al dient het bisdom een werk­groep jon­ge­ren te hebben en niet alleen aan de hui­dige kerk­ge­bouwen te denken. Wat zijn de hui­dige acties uit het bisdom met betrek­king tot jon­ge­ren? De hui­dige 30-40 jarigen zie je niet dus over 20 jaar is er een lege kerk.

Dit is nu juist het probleem. De uit­daging hier­voor ligt bij de pa­ro­chies. Het bena­de­ren van de jeugd moet vanuit de pa­ro­chies zelf gebeuren. Deze kunnen daarin ook onderling samen­wer­ken. Het bisdom kan wel helpen door bij­voor­beeld het sti­mu­leren van kleinere groepen om bij elkaar te komen. Op bisdom­ni­veau of op lan­de­lijk niveau zijn er ac­ti­vi­teiten zoals de katho­lie­ke jon­ge­ren­dag (4 no­vem­ber 2012 Maaspoort Den Bosch), de Wereld­jon­ge­ren­da­gen (in 2013 in Rio de Janiero, Brazilië), Youcat­bij­een­komsten (over de jon­ge­rencate­chis­mus, bij­voor­beeld op 28 ok­to­ber in Uden), KISI kids en stich­ting Samuel Advies. Zie ver­der www.jongkatho­liek.nl. Het bisdom probeert al jaren te inves­te­ren in jon­ge­ren. In no­vem­ber wordt er jaar­lijks ook een collecte gehou­den in de kerk­diensten om dit werk te onder­steunen (19 en 20 no­vem­ber).
Verder hebben de pa­ro­chies de moge­lijk­heid om de eerste com­mu­ni­can­ten en vor­me­lin­gen te bereiken en met hen een weg van geloof te gaan. In de pa­ro­chie zelf – zo dicht moge­lijk bij de mensen zelf – zal hier energie in gestoken moeten wor­den.

20. Kerk is er ook voor de Wereld. Zout der Aarde. Niet alleen troost maar ook maat­schap­pe­lijk stelling nemen. In pa­ro­chie werk­vor­men creëren.

Zie ant­woord op vraag 19.

21. Hedel: Onze Maria blijft in Hedel ! Zij is het enige dat onge­deerd uit de oorlog kwam.

Zie ant­woord vraag 14.

22. Hedel sluit onder meer in ver­band met on­der­houds­staat. De on­der­houds­kos­ten van deze kerk bedragen jaar­lijks tussen € 500 en € 1.500 . Andere kerken kosten veelal een veelvoud hier­van. Volgens Monu­mentenwacht is de staat van de kerk rede­lijk tot goed.

Kiezen welke kerk open kan blijven is heel moei­lijk. Er zijn diverse criteria die naast elkaar moeten wor­den gewogen. De staat van het kerk­ge­bouw is er een van. Die moeten we dan ook ver­ge­lij­ken met de staat van de andere kerk­ge­bouwen. Dan komt Hedel iets min­der guns­tig uit.

23. Heeft Jezus niet gezegd “ook voor een christen die terug komt zal ik Jeru­za­lem niet verwoesten.”
Het Bisdom loopt het mosterd­zaad uit de aarde te schoffelen. Je moet wel heel opti­mis­tisch zijn.

De Kerk is op de eerste plaats de ge­meen­schap van gelo­vi­gen rondom Christus. Het is Christus’ Kerk. Daar zullen we in moeten inves­te­ren. Om samen te komen hebben we gebouwen nodig, en die zijn voor katho­lie­ken niet zomaar gebouwen maar sacrale ruimten. Toch begrijpt ook ie­der­een dat de ge­meen­schap van mensen be­lang­rijker is dan het gebouw als gebouw (de stenen).

24. Zolang er geen herbestem­ming is voor de kerk in Hedel moeten we de kerk toch onder­hou­den, want het is een ge­meen­telijk monu­ment.

Ook als het geen ge­meen­telijk monu­ment is, zou­den we het moeten onder­hou­den. Dat is de ‘plicht’ van de eige­naar.

25. Graag zou ik het volgende nog ter over­we­ging willen mee­ge­ven aan de bis­schop: In uw voor­ge­no­men besluit in het proces van fuse­ring van de pa­ro­chies van De Bom­me­ler­waard tot de Pa­ro­chie van de H. Fran­cis­cus is sprake van de slui­ting van de kerken van Hedel en Rossum en de omvor­ming tot kapel van de kerk van Alem. Verder wordt ge­spro­ken over een uit­ge­steld besluit voor de kerken van Velddriel en Am­mer­zo­den.

Duide­lijk is dat in de toe­komst 2 (twee) kerk­ge­bouwen zeker voldoende zijn voor de nieuw op te richten pa­ro­chie. Probleem: waarom gaan NU (2013) 2 kerken dicht en wellicht OVER 2 Jaar (2015) nog eens 2???

Het betekent voor pa­ro­chi­anen:
1. twee keer pijn en twee keer rouw­pro­ces
2. nu blijd­schap en leedvermaak; het gevoel van “onze kerk blijft lekker open en die van jullie niet”.
3. over twee jaar opnieuw al deze ellende en opnieuw rouw.

Op de info-avond, 2 ok­to­ber, was vaak sprake van “ge­za­men­lijk­heid en ge­za­men­lijke verant­woor­de­lijk­heid. Als de beslis­sing geno­men DURFT wor­den om in EEN KEER 5 (vijf) kerken te sluiten, zullen de pa­ro­chi­anen met z’n allen kunnen rouwen en wellicht ook eer­der in ge­za­men­lijk­heid kunnen bouwen aan een nieuwe start.

Ik kan me nu niet aan de indruk ont­trek­ken dat de pa­ro­chi­anen van Rossum en Hedel zich voelen als het stief­kindje van de nieuwe pa­ro­chie; want waarom hun kerken wel dicht en die van Am­mer­zo­den en Velddriel pas over twee jaar of mis­schien helemaal niet.

Hope­lijk wilt u deze over­we­ging mee­ne­men in uw de­fi­ni­tieve besluit m.b.t. de oprich­ting van de Pa­ro­chie van de H.Fran­cis­cus in De Bom­me­ler­waard.

Er is in de Bom­me­ler­waard gekozen voor een gefaseerd traject. Daar zijn zeker ook nadelen aan verbon­den. Of links om of rechts om, het blijft moei­lijk. Zie ook ant­woord op vraag 1.

26. In deze bij­een­komst (2 ok­to­ber) is niet uit­ge­legd waarom de keuze van slui­ting is gevallen op Hedel en Rossum. Daar zijn op die avond geen argu­menten voor aan­ge­dragen.

Een sluitende en objectieve argumen­ta­tie is heel moei­lijk. Het besluit is geno­men op basis van een afwe­ging van heel ver­schil­lende inzichten. Zo is er een pas­to­rale visie, geo­gra­fische aspecten, een bouwtech­nische invals­hoek en de moge­lijk­heid tot herbestem­ming speelt ook een rol. Maar zeker ook de vitali­teit van de ge­meen­schap, kerk­be­zoek, aantallen dopen, com­mu­ni­can­ten, etc. En ook finan­ciële ge­zond­heid en toe­komstper­spec­tief. Al deze zaken samen hebben geleid tot de reeds bekende besluit­vor­ming.

27. Ik heb 2 ok­to­ber de bij­een­komst bezocht over fusie Bom­me­ler­waard in Rossum. Er was gelukkig veel belang­stel­ling. Dat was ook wel te ver­wach­ten. Waar het om gaat is niet mis. Als je kerk gesloten wordt, valt er heel veel weg. Ik wil graag pleiten voor de kerk van Alem. Deze krijgt de status van kapel, alleen voor diensten zoals een huwe­lijk, uit­vaart, eerste H. Communie en vormsel, echter geen zon­dags­dienst. Ik zou graag één mis in de maand willen en één gebedzang­vie­ring. Laat het s.v.p. zijn dat er toch H.Missen gedaan wor­den.

Zie ant­woord op vraag 3 en 5.

28. Mevr. van Doorn heeft in haar betoog juist aange­ge­ven dat juist de kerk te Rossum niet gesloten diende te wor­den. Mon­seig­neur gaf wel aan dat zij gelijk had maar kwam niet met argu­menten. Zeer bevre­digend! Ook na afloop bleven er mensen over die boos waren over de gang van zaken die avond. Stan­daardme­ningen wer­den geven­ti­leerd zon­der nadere uitleg.

Ook ik heb moeite met het gebeurde. Ik heb echter gemeend geen olie op het vuur te moeten gooien, met het idee wellicht komt er toch nog ver­dere uitleg. De sfeer werd naar mijn mening steeds slechter. Ook van anderen heb ik dat begrepen. Zonder nadere uitleg blijven die dingen "zweren" en heeft dat een nega­tief gevoel. Op deze manier zal er van dat nieuw elan zoals dat werd genoemd maar weinig terecht komen. Overigens staan wij leden van de pa­ro­chie­werk­groep van HH Martinus en Barbara wel achter het nieuwe elan, sterker nog we hebben het in onze brief ook aange­ge­ven.

De avond gaf niemand echte voldoe­ning. Emoties spelen een over­we­gende rol, en dat is te begrijpen. Omdat de tijd van rea­geren kort was en de groep groot, kom je niet in gesprek en blijft het bij de negatieve reacties op het voor­ge­no­men besluit van kerk­slui­ting. Onge­twij­feld waren er ook mensen die ge­nu­an­ceer­der zou­den willen rea­geren, maar die komen niet aan bod. Het sluiten van een kerk doet veel pijn, dat is niet te voor­ko­men, ook al begrijpt ie­der­een dat het nodig is.

Laten we ondanks dat het nieuwe elan ge­za­men­lijk nastreven. We hebben elkaar nodig. Laten we ge­za­men­lijk bid­den om Gods zegen voor onze geloofs­ge­meen­schappen in de Bom­me­ler­waard. Want, zoals de mon­seig­neur in zijn inlei­ding reeds aanhaalde, “als God het huis niet bouwt, werken de arbei­ders vergeefs”.