Verslag bijeenkomst 2 oktober

H.H. Martinus en Barbara te Rossum

De avond wordt geleid door Corné Nikkels, bege­lei­der van de fusie.
Namens het Bisdom zijn aanwe­zig: Mgr. Mutsaerts (hulp­bis­schop) en de heer P. Broe­ders (directeur-econoom)
Er zijn ongeveer 200 pa­ro­chi­anen aanwe­zig.

Opening

De avond wordt geopend door pastoor Van den Hout, die een korte be­zin­ning houdt. Ver­vol­gens heet Corné Nikkels alle aanwe­zigen welkom en neemt de agenda van de avond door.

Mosterd­zaadje

Aan de hand van de parabels van het mosterd­zaadje en het graan dat ontkiemt als de boer slaapt, trekt mgr. Mutsaerts pa­ral­lel­len met de hui­dige situatie in de r.k. kerk. Hij legt hierbij de nadruk op de groei­kracht van het geloof.

Ver­vol­gens neemt de heer Broe­ders het woord en licht aan de hand van een pre­sen­ta­tie het bisdom­be­leid toe.

Groeien in geloof, geloven in groei

In 2008 is er door het Bisdom een nieuw beleid ont­wik­keld, ge­for­mu­leerd in de nota: “Groeien in geloof, geloven in groei”. Het doel is pa­ro­chies om te vormen tot centra van geloof, waar een leven­dige/sterke geloofs­ge­meen­schap bestaat rondom de centrale kerk waar de weke­lijks/dage­lijks de eucha­ris­tie wordt gevierd, waarin een ieder zijn plek kan vin­den, met daaromheen een veel­heid aan plaat­se­lijke groepen en ac­ti­vi­teiten.

Hier tegen­over staat dat door een tekort aan pries­ters, pa­ro­chi­anen, vrij­wil­li­gers en finan­ciële mid­de­len het open­hou­den van alle kerk­ge­bouwen onhoud­baar wordt.

Er moet naast het finan­cieel beheren van de pa­ro­chie ook aan­dacht zijn voor de pa­ro­chi­anen, het werken aan en het vormen van een gelo­vi­ge ge­meen­schap. Daarom moet er gesne­den wor­den in de hoge kosten voor gebouwen (zou maximaal 40% van de begro­ting mogen zijn), het aantal kerken, het terug­bren­gen van het aantal zon­dags­vie­ringen (ook van­wege de groten­deels lege kerken) en het aantal ver­ga­de­ringen.

Om hiertoe te komen wor­den grotere pas­to­rale en bestuur­lijke een­he­den gevormd. Er zullen veel kerk­ge­bouwen moeten sluiten. Multi­func­tio­neel gebruik van de kerk­ge­bouwen is daarbij geen optie. Er moet wor­den voor­zien in een zo goed moge­lijke geo­gra­fische sprei­ding. Hierbij kunnen kleine kernen helaas niet wor­den ontzien.

Dit vraagt van de pa­ro­chies een inzet tot het bun­de­len van de krachten en, reke­ning hou­dend met toe­koms­tige ont­wik­ke­lingen, een soli­da­ri­teit tussen de pa­ro­chies.

Wat betekent dat voor de Bom­me­ler­waard?

De finan­ciële stand van zaken in de PEB valt op dit moment nog mee. De ver­wach­tingen zijn echter min­der roos­kleu­rig. Het tekort zal in de ko­men­de jaren oplopen door een teruggang aan kerkbijdragen en eigen vermogen. Daarom is slui­ting van kerk­ge­bouwen onvermij­de­lijk.
Onder­bou­wing voor­ge­no­men besluit:

• Kerkdriel is de grootste pa­ro­chie met de meeste actieve pa­ro­chi­anen, het heeft ook een betrekke­lijk guns­tige lig­ging ten opzichte van andere pa­ro­chies
• Vanuit een sprei­ding van kerk­ge­bouwen valt te pleiten voor de volgende kernen: Kerkdriel, Zalt­bom­mel en Am­mer­zo­den
• Volgens de finan­ciële prognose (wat is op termijn betaal­baar) zou­den alleen Kerkdriel en Zalt­bom­mel open kunnen blijven.
• Velddriel is een kleine, maar rela­tief sterke geloofs­ge­meen­schap

Bij de keuze welke kerk­ge­bouwen gesloten moeten wor­den is reke­ning gehou­den met de staat van het on­der­houd, of er een actieve begraaf­plaats is, wat de moge­lijk­he­den zijn voor herbestem­ming en wat de uit­stra­ling is van het kerk­ge­bouw.

Prak­tisch houdt dit in dat Kerkdriel de centrale kerk wordt, Zalt­bom­mel wordt de tweede kerk, de kerken van Rossum en Hedel zullen wor­den gesloten, de kerk van Alem wordt een kapel­kerk waarbij echter geen uitgaven voor groot on­der­houd mogen wor­den gedaan.

In 2015 zal de stand van zaken rondom de kerken van Velddriel en Am­mer­zo­den wor­den heroverwogen.

Bij de slui­ting van een kerk­ge­bouw wordt de kerk ont­trok­ken aan de ere­dienst. Er kunnen dan geen uit­vaar­ten, dopen of andere vie­rin­gen meer plaats­vin­den in het gebouw. Het behoud van het gebouw is geen doel op zich. Bij verkoop van het kerk­ge­bouw moet dit minstens de waarde die het perceel ver­te­gen­woor­digt opbrengen. De opbrengsten van de verkoop gaan naar de pa­ro­chie, niet naar het Bisdom. Het weg­ge­ven van de kerk is geen optie, ook wil het bisdom niet dat er een groot hek rondom een ver­val­lende kerk staat. Omdat er een verruimd herbestem­ming­be­leid is vanuit het Bisdom zijn er meer moge­lijk­he­den, in beginsel wordt er bij verkoop uit­ge­gaan van een erfpacht­con­struc­tie.

Waar moet de nieuwe pa­ro­chie H. Fran­cis­cus voor staan?

De pa­ro­chie als thuis, ongeacht de keuze van het kerk­ge­bouw. Het verlies en de rouw om het ver­dwij­nen van de gelo­vi­ge ge­meen­schappen moet hier­bin­nen een plaats krijgen en er moet een thuis wor­den gebo­den. De pa­ro­chie blijft in alle plaatsen aanwe­zig via diverse vormen van pas­to­rale zorg hierbij zijn de vrij­wil­li­gers cruciaal.

Pauze

Reacties:

• Is er in het voor­ge­no­men besluit nog ruimte voor aanpas­singen? De vraag is nu of in het uit­ein­delijke besluit van de bis­schop over de kerk­slui­tingen niet meer ruimte vanuit het bisdom kan wor­den gegeven om een de­fi­ni­tieve kapel­sta­tus voor de toe­komst te behou­den. Er moet meer onder­zoeks­ruim­te aan het bestuur wor­den gegeven be­tref­fen­de Am­mer­zo­den en Velddriel.
  Hierop komt niet een dui­de­lijk ant­woord.
• Wanneer de zeven kerken apart nu niet in finan­ciële nood verkeren, waarom is er dan bij fusie wel sprake van finan­ciële problemen?
  Er is nu sprake van een beperkt verlies van alle ge­za­men­lijke pa­ro­chies. Er wordt reke­ning gehou­den met de finan­ciële prognoses zoals opge­steld door het Bisdom en lagere in­kom­sten uit gezinsbijdragen. Bezuinigen kan enkel door te besparen op personeel en gebouwen.
• Hoe denkt men in de centrale kerk wel jon­ge­ren te kunnen trekken?
  Ook het bisdom heeft hier­voor niet een pasklare oplos­sing. Jon­ge­ren zijn bezig met andere on­der­wer­pen maar zoeken wel een plek waar zij andere jon­ge­ren kunnen ont­moe­ten die het­zelfde geloven als zij. Hier­voor moet het pas­to­raal team zelf ac­ti­vi­teiten ont­wik­ke­len.
• Waarom is de bis­schop zelf niet geko­men om het besluit toe te lichten?
  De bis­schop is in dezen ver­te­gen­woor­digd door de hulp­bis­schop die in zijn naam spreekt.
• Pa­ro­chie Rossum pleit bij monde van mevrouw van Doorn met klem voor het open­hou­den van hun pa­ro­chie. Er is geen sprake van finan­ciële tekorten en het gebouw is in goede staat. Daar­naast wijzen zij erop dat bij het sluiten van het kerk­ge­bouw een deel van de ge­meen­schapszin zal ver­dwij­nen. Ook is het al de tweede kerk­slui­ting die deze pa­ro­chie te ver­werken krijgt, de Hurwenense kerk is reeds enige jaren gele­den gesloten. De pa­ro­chie vraagt dan ook of de kerk niet behou­den kan blijven als kapel­kerk.
  Mgr. Mutsaerts geeft aan dat de sociale functie van de kerk inder­daad van groot belang is. Het hou­den van een kapel­func­tie voor de kerk in Rossum lijkt hem echter geen haal­ba­re kaart.
• Vervoer van ouderen die zelf geen auto hebben?
  Pa­ro­chi­anen kunnen dit onderling regelen.
• Wanneer er op korte termijn geen herbestem­ming gevon­den kan wor­den voor de kerk van Hedel kan deze dan open blijven tot er wel een herbestem­ming is gevon­den?
• Waarom wor­den niet alle vijf kerken tege­lijk gesloten?
  Er is gekozen voor een fase­ring in de kerk­slui­ting om alle pa­ro­chies recht te doen.
• Wat gebeurd er met de inventa­ris wanneer een kerk­ge­bouw wordt gesloten?
  Dit hangt af van een aantal factoren: cultuur­his­to­ri­sch belang en belang voor de pa­ro­chie. De inventa­ris (of een deel daar­van) kan wor­den gebruikt in een van de kerk­ge­bouwen die open­blij­ven, kan in een andere kerk elders in Neder­land een nieuwe bestem­ming vin­den of een museale bestem­ming krijgen. Wanneer de kerkinventa­ris niet van grote cultuur­his­to­ri­sche waarde is en Neder­land mag verlaten kan zij een nieuwe bestem­ming vin­den in het bui­ten­land. (Oekraïne, Do­mi­ni­caanse Republiek …)
• Wat gebeurt er met het kerkhof bij slui­ting van het kerk­ge­bouw?
  Het kerkhof blijft open.
• Waar moeten pa­ro­chi­anen van de sluitende kerken heen?
  Er is de afgelopen jaren al veel gewerkt aan ver­dere samen­wer­king tussen de pa­ro­chies, dit moet nu ver­der wor­den door­ge­zet. De erva­ring leert dat wanneer er geen nood­zaak is tot toe­na­de­ring men deze on­vol­doen­de zoekt.
• Is er ook overwogen met een ander kerk­ge­noot­schap het gebouw te delen?
  Dit zou op zich moge­lijk zijn maar vormt geen oplos­sing van het probleem.

Oproep tot steun

Aan het einde van de bij­een­komst doet pastoor Van den Hout een oproep aan alle pa­ro­chi­anen om zich te willen blijven inzetten voor de nieuwe pa­ro­chie. Het slagen van de nieuwe pa­ro­chie kan alleen met steun van alle pa­ro­chi­anen.

De bij­een­komst wordt om 22.30 uur gesloten.