Bedevaart naar Rome
Op 20 november op het feest van Christus Koning sloot paus Franciscus in Rome de Heilige Deur in de Sint Pieter. Daarmee eindigde het Jaar van de Barmhartigheid. Enkele dagen daarvoor, op woensdag 15 en donderdag 16 november namen we deel aan de bedevaart van alle Nederlandse bisdommen naar Rome.
Om acht uur moesten Nederlandse pelgrims zich verzamelen bij de Engelenburcht om een uur later in processie te vertrekken. We waren er om enkele minuten na achten. Er stond toen reeds een groep van enkele honderden Nederlanders, herkenbaar aan het rood-wit-blauwe sjaaltje met het logo van het Jaar van de Barmhartigheid. Voordat we in processie vertrokken werd iedereen grondig gecontroleerd. Biddend en zingend trokken we op naar de Sint Pieter. Opnieuw werden we daar grondig gecontroleerd voordat we de trappen op konden en door de Heilige Deuren naar binnen gaan.
Ruim 2000 Nederlandse pelgrims
In de ruimte achter het Hoogaltaar waren 1800 stoelen neergezet. Uiteindelijk bleken er ruim 2000 Nederlandse pelgrims te zijn, zodat er velen moesten blijven staan. Gedurende de viering vulde zich de basiliek met nog eens ontelbare belangstellenden. In de eucharistieviering ging kardinaal Eijk voor in concelebratie met de andere Nederlandse bisschoppen. Een uitstekend projectkoor ondersteunde de samenzang.
In zijn homilie ging de kardinaal in op de betekenis van het logo van het Jaar van de Barmhartigheid. De Goede Herder draagt de arme op zijn schouders. De ogen van Jezus en de man vallen samen zodat er slechts drie ogen zichtbaar zijn. Mgr. Eijk zei dat de werken van barmhartigheid niet zomaar woorden zijn, maar daden die we in de praktijk moeten brengen. Hij wees er ook op dat we de geestelijke werken van barmhartigheid , zoals troosten, begeleiden en aanmoedigen, de mensen hun verhaal laten vertellen en beluisteren, onze tekorten en eenzijdigheid herkennen en erkennen, als het ware herontdekt hebben. Na het slotlied ‘verscheen’ onverwacht paus Franciscus. Hij werd met gejuich en applaus begroet. Met een persoonlijke boodschap sprak hij de Nederlanders toe.
Na de lunch in een aan het Sint Pietersplein gelegen pelgrimsrestaurant konden we op eigen gelegenheid iets van de stad Rome gaan bewonderen. De werken van Barmhartigheid konden we meteen in de praktijk brengen. In Rome wemelt het van dak- en thuislozen die op straat bedelen in de meest schrijnende omstandigheden.
Vespers in Maria Maggiore
Om 17.00 was het weer verzamelen bij de Maria Maggiore voor de Vespers. Opnieuw waren er scherpe veiligheidsmaatregelen. In deze viering ging Mgr. Van den Hende, bisschop van Rotterdam, voor. Ook emeritus-kardinaal Simonis was, oud en broos, aanwezig. In de homilie ging de bisschop in op de betekenis van het pelgrim zijn. Bij het verlaten van de kerk ging Mgr. Simonis naar de mensen toe om handen te schudden en een praatje te maken. Dit werd erg gewaardeerd, soms werd hij zelfs gekust.
Woensdagaudiëntie
Woensdagmorgen verzamelden de Nederlandse bedevaarders zich op het Sint Pietersplein voor de wekelijkse pauselijke audiëntie. We kregen een plaats aangewezen vlakbij het podium. Langzamerhand vulde het hele plein zich met duizenden bedevaarders uit alle windstreken en werelddelen. Voordat de audiëntie begon werden alle groepen en bewegingen afgeroepen in hun eigen taal. Ook in het Nederlands. Toen de Nederlanders werden vermeld was er natuurlijk een luid gejuich. Na een uurtje wachten kwam de paus in een open wagen uit het Vaticaan het plein op rijden. Opnieuw groot applaus en veel gejuich.
De paus nam veel tijd en had veel aandacht voor de mensen langs de kant en liet verschillende keren stoppen om met mensen te spreken. Omdat wij op de eerste rijen zaten konden we alles goed zien, zelfs de mimiek van de paus op zijn eenvoudige zetel. In zijn toespraak had de paus het over hoe wij met lastige mensen moeten omgaan. “Laten we Jezus’ woorden niet vergeten: ‘Waarom kijk je naar de splinter in het oog van je broeder en sla je geen acht op de balk in uw eigen oog?’. Dat de Heilige Geest ons mag helpen om geduldig te zijn in het verdragen en bescheiden en eenvoudig in het adviseren.” aldus de paus. Tot slot had hij nog een persoonlijke boodschap voor elke pelgrimsgroep. Telkens wanneer de paus een groep toesprak ging een groot gejuich op en de paus wuifde dan naar die mensen. Na de audiëntie nam de paus voordat hij wegging voor de mensen op de eerste rijen ruim de tijd voor een handdruk en een persoonlijk woord.
Deze bedevaart naar Rome was voor ons een heel bijzondere en inspirerende ervaring en we hadden deze dagen zeker niet willen missen.
Han van der Waal ofs en Patrick Flo, diaken