Franciscanen in de Bommelerwaard
Aan de vooravond van het Franciscusfeest, zaterdagavond 4 oktober 2014, hield emeritus pastoor Ben van Bronkhorst een verhaal over de geschiedenis van de Franciscanen in de Bommelerwaard. Op veler verzoek paatsen we dit verhaal op de website alsook in het volgende parochieblad.
Franciscanen in De Bommelerwaard
Jan Ooms, franciscaan uit Megen,kwam rond 1650, in roerige tijden, “als missionaris” in De Bommelerwaard terecht. Hij trok rond als marskramer en verkondigde het Goede Nieuws overal waar hij kwam. In 1651 werd hij de stichter van een vaste missie in De Bommelerwaard.
In 1662 werd de statie van Zaltbommel, tot die tijd bediend door de jezuïeten, overgenomen door de Franciscanen en na het overlijden van Jan Ooms, in 1674, kwamen er drie opvolgers: in Ammerzoden, in Driel en in Rossum. Ammerzoden en Zaltbommel bleven steeds franciscaanse parochies, maar in Driel benoemde de Bossche vicaris in 1723, tegen alle afspraken in, een seculier priester!!!
Begin zestiger jaren
Zo werd het begin zestiger jaren van de vorige eeuw. De franciscanen brachten een stuk vernieuwing in het parochiepastoraat door projecten in Noord-Holland en Friesland. Daar werd door de bisschoppen over gesproken en mgr. Bekkers trad in overleg met de Provinciale Overste van de Nederlandse Franciscanen (de latere pastoor van Rossum/Hurwenen Linus Grond) of zo’n project ook mogelijk zou zijn in De Bommelerwaard. En zo werd het pastoraat in De Bommelerwaard vanaf eind augustus 1965 toevertrouwd aan de Franciscanen.
Na drie eeuwen hun stempel te hebben gedrukt op het geestelijk leven en vaak ook op het maat-schappelijk klimaat van Ammerzoden en Zaltbommel, mochten de Franciscanen van toen af op weg met alle katholieken van De Bommelerwaard. Volgens de verhalen die over hen nog steeds de ronde doen in Alem, Ammerzoden, Hedel, Kerkdriel, Rossum/Hurwenen, Velddriel en Zaltbommel deden zij dat met verve en zij lieten bij velen een onuitwisbare indruk achter. Als u een van hun namen laat vallen in een gesprek, volgt er steevast een pracht van een anekdote.
Veel werk is tussen 1965 en 2009 verzet. In de beste jaren waren er zelfs 14 franciscanen hier werkzaam. Het pastoraat kreeg een heel ander gezicht en talloze vrijwilligers gaven hun beste krachten aan het parochiewerk.
Langzamerhand nam het aantal pastores af en in 1997 zagen de franciscanen zich genoodzaakt de verantwoordelijkheid voor de pastorale zorg terug te geven aan het Bisdom. Jos van Zeelst en ik bleven hier nog wel werken. Jos nam afscheid in 2004 en ik op 1 juni 2009.
Franciscusparochie
We waren toen al enkele jaren bezig met de Pastorale Eenheid Bommelerwaard en de vorming van EEN parochie was op handen. Bij die parochie hoorde een nieuwe naam en ik vroeg bij de afscheidsviering om ter ere van al de Franciscanen die hier werkten en hun best deden om de geest en de inspiratie van Franciscus levend te houden in deze streken de nieuw te vormen parochie de naam van Franciscus te geven. Dat lukte en zo vierden wij op 4 en 5 oktober het feest van onze patroonheilige.
Moge zijn geest en zijn levensprogramma ons allen inspireren.
Emeritus-pastor Ben van Bronkhorst ofm.
